Zonneparken verschijnen niet voor niets, daar is kapitaal voor nodig. In tijden waar banken worden aangeklaagd voor klimaatschade, sluit Triodos Bank sinds de oprichting in 1980, investeringen in fossiele energie juist uit. De bank speelt een grote rol in de financiering van grootschalige energieprojecten en dus ook de energietransitie. Voor Harold Hofenk, Teammanager Energie en Klimaat bij Triodos, is dat de drijfveer voor zijn werk bij Triodos: een positieve impact maken met geld.
Geld zou uitsluitend moeten werken aan positieve verandering, zowel op het vlak van klimaat als de sociale kant van de samenleving, zoals voeding, cultuur en kunst, vinden Triodos Bank én Harold Hofenk. “In 2017 maakte ik dezelfde afweging als de oprichters van Triodos Bank, zo’n 44 jaar geleden: hoe kan ik het beste bijdragen aan de wereld die ik wil nalaten voor mijn (klein)kinderen? Ik maakte de overstap naar Triodos Bank om een positieve bijdrage te leveren aan het voorkomen van klimaatopwarming in Nederland. Triodos Bank is vanuit haar missie om het goede te doen daarin compleet anders dan veel andere spelers in de bankenwereld.”
Met deze missie helpt de groene bank veel particulieren om te verduurzamen, maar zorgt de bank ook voor een impuls in de energietransitie. Hofenk: “We financieren uitsluitend projecten die een positieve impact leveren. Daarnaast kijken we ook naar waar de impact het grootst zal zijn. Wanneer een soort innovatie rechttoe rechtaan is geworden, komt de financiering toch wel tot stand. Daar is onze bemoeienis niet meer nodig en de echte impact dan eigenlijk nihil. Wij kijken bij Triodos Bank dan weer verder waar we het verschil kunnen maken, naar nieuwe innovaties die andere banken nog te spannend vinden.”
Een voorbeeld noemt Hofenk het project bij Airport Eelde en de drijvende zonneparken van GroenLeven, waar hij bij betrokken was als relatiemanager. “Andere banken zijn toch huiverig voor elektriciteitsopwek op water. Wij hebben al meerdere zon-op-waterprojecten succesvol gefinancierd. Deze projecten passen met het gebruik van dubbelfunctie ook juist bij die innovatieve oplossingen die we zoeken. Daarnaast hebben we ook energiecoöperaties gefinancierd om deze drijvende parken aan te schaffen, zoals bij de projecten Oudehaske en Beilen van GroenLeven. Daar zijn weer raakvlakken bij de maatschappelijke kant van Triodos Bank, dus het past perfect.”
Dit betekent niet dat Triodos Bank meer risico neemt met het spaar- en beleggingsgeld van haar klanten dan andere banken. Hofenk: “Omdat we sinds 1987 actief zijn in duurzame energie – toen we de eerste windmolen van Nederland financierden – is er veel kennis in onze organisatie. We krijgen veel tijd en ruimte om eigen onderzoek te doen. Hiermee kunnen we risico’s beter op waarde schatten, omdat we zelf ook heel goed snappen hoe een project in elkaar zit. Voor de financiering van de drijvende zonneparken van GroenLeven werd er zelfs een kennissessie georganiseerd voor ons bij BayWa r.e., partner van GroenLeven, in Duitsland, waar volledig werd uitgelegd hoe het systeem in elkaar zit.”
Met deze investeringen staat Triodos bovenaan de ranglijst ‘Clean Energy Pipeline’ met de meeste deals voor schone energie, met 140 deals goed voor meer dan een half miljard dollar. Toch heeft Triodos Bank niet het doel om de grootste te zijn. Hofenk: “We willen echt de energietransitie versnellen. Deze ranglijst met meeste transacties geeft bewijs voor onze kennis en ervaring. We staan echter niet op de ranglijst met de meeste transacties in euro’s, dat past ook niet bij ons. We willen de weg vrijmaken voor de financiële wereld die moet stoppen met investeren in fossiele energie. Het allermooiste zou zijn wanneer we overbodig zouden worden, omdat de hele financiële wereld dit oppakt. Maar ik kan mijn pensioen nog rustig halen, want zo ver zijn we helaas nog lang niet.”
Hofenk ziet wel een verschuiving in zijn sector. “Andere banken zijn ook geïnteresseerd geraakt in duurzame energie. Maar het gaat niet snel genoeg, er gaat nog steeds te veel geld ook naar fossiel.” Volgens Hofenk gaat het niet alleen over de investeringen die een bank doet, maar is het bovendien belangrijk dat ze met hun klanten in gesprek gaan hierover. “Veel klanten zijn heel druk met de dagelijkse werkzaamheden en hebben niet altijd tijd en expertise om naar verduurzaming te kijken. Banken kunnen een duidelijke aanjagende rol hebben om klanten te stimuleren om hun eigen bedrijfsprocessen te vergroenen.”
De groene missie van Triodos sijpelt niet alleen door in de investeringen van de organisatie, maar is overal terug te vinden, volgens Hofenk. “Je ziet het terug in de volle breedte van de organisatie, van het gebouw van Triodos Bank, tot de lunch. Het kantoor in Driebergen is een fantastische plek om te werken, overal is over nagedacht. Het treinstation ligt dichter bij het kantoor dan de parkeerplaats, bijvoorbeeld. En alle bureaus staan aan het raam zodat iedereen voldoende daglicht krijgt. Het is volledig demontabel en ligt midden in het groen, wat ook positief bijdraagt aan werkgeluk en productiviteit van medewerkers.”
Hofenk: “Je ziet het ook terug in het aannamebeleid, alleen een goede bankier zijn is voor Triodos Bank niet genoeg, je moet echt passen bij de visie en missie. Dat is noodzakelijk om die cultuur en sfeer te behouden en daar wordt ook geen enkele concessie voor gedaan. Er zullen ook heel veel mensen niet gelukkig worden bij ons, als je niet bij de missie past zul je daar telkens tegenaan lopen. We nemen soms ook medewerkers aan zonder bancaire ervaring, maar juist met heel veel drive. Dat eerste kun je aanleren, dat laatste moet in je zitten.”
In Nederland werken we hard aan ambitieuze klimaatdoelen en bevinden we ons midden in de energietransitie. Samenwerking tussen overheden, ontwikkelaars, bedrijven, maatschappelijke organisaties, energiecoöperaties en burgers is essentieel om deze doelen te bereiken en de juiste snelheid te behouden.
