DierenPark Amersfoort: broedplaats van duurzame innovatie
Bij DierenPark Amersfoort gaan ontmoetingen met dieren hand in hand met een diepgewortelde toewijding aan duurzaamheid. Spelenderwijs leert het dierenpark zijn bezoekers over het dierenrijk en de natuur. Het park streeft niet alleen naar het behoud van wilde dieren, maar draagt ook actief bij aan het beschermen van onze planeet door zelf het goede voorbeeld te geven. Astrid Wassenaar, Algemeen Dierecteur, en Clemont Struik, coördinator Veiligheid & Duurzaamheid van DierenPark Amersfoort, vertellen hoe het dierenpark dit aanpakt.
Met concrete handvaten roept DierenPark Amersfoort zijn bezoekers op om in actie te komen voor een mooiere wereld voor mens en dier. “Iedere dag laten we kinderen zien hoe bijzonder de natuur is en hoe bijzonder dieren zijn”, vertelt Astrid. “Bij die boodschap hoort ook de oproep om zelf in actie te komen om die natuur en dieren te beschermen. Ons doel is om van alle kinderen natuurbeschermers te maken.”
Op een speelse manier komen kinderen dicht bij de dieren in het dierenpark, zoals via de Klim Alles-route. Tijdens het bestijgen van deze routes ontdekken bezoekers van alles over deze diersoorten: wat de dieren eten, wat het natuurlijke leefgebied is, maar ook hoe kinderen in actie kunnen komen om het gebied te beschermen, dichtbij en ver weg.
Astrid: “We geven graag concrete ideeën waarmee kinderen thuis meteen aan de slag kunnen, zoals zelf een insectenhotel bouwen. Alle kleine bee(s)tjes helpen, dat is onze boodschap. Belangrijk is dat kinderen niet verlamd raken door de grootsheid van wat er allemaal misgaat in de wereld. Maar als je die oproep doet, is het vanzelfsprekend dat je in je bedrijfsvoering ook iedere dag bezig bent met duurzaamheid. Daarom dragen wij ook ons steentje bij en zetten we zelf ook stappen om steeds duurzamer te worden.”
Duurzaam dierenpark
Duurzaamheid is daarom verweven in de volledige bedrijfsvoering, met Clemont Struik als aanvoerder. Zo installeerde het dierenpark in 2022 negentig zonnepanelen op het dak van het Honderdduizend Dierenhuis en heeft de recent geopende Dierkeuken geen gasaansluiting maar een waterpomp. “We werken met heel creatieve collega’s die verder kijken dan de no-brainers als zonnepanelen en ledverlichting”, zegt Clemont. De olifantenstal, die binnen verwarmd wordt maar een heel grote opening heeft waar de olifanten doorheen moeten, hebben we bijvoorbeeld afgesloten met een flappengordijn, gemaakt van oude transportbanden. Circulair én duurzaam.”
Het gaat vooral om durf, volgens Clemont. “We zijn niet bang om een keer een mismatch te maken en erachter te komen dat iets niet werkt. Elk dierverblijf heeft weer zijn eigen uitdaging. We vragen ons eerst af wat er voor de dieren belangrijk is en passen onze maatregelen daarop aan. Zo hebben we voor het Schildpaddenhuis een regeltechniek ingevoerd: wanneer het schild van de schildpad een bepaalde temperatuur heeft behaald, gaat de warmtelamp automatisch weer uit. Met onze technische dienst maken we veel zelf, maar we hebben ook een groot netwerk om ons heen dat we kunnen inschakelen.” Deze instelling is ook terug te vinden in de organisatiestructuur van het dierenpark. Astrid: “In ons kernteam zitten alle belangrijke gebieden, zoals dieren, bedrijfsvoering, hospitality en duurzaamheid, regelmatig met elkaar aan tafel. Met de aanvoerders van die gebieden denken we op een multifunctionele manier na over oplossingen. Het start uiteindelijk altijd met onze missie om kinderen te activeren zich in te zetten om de natuur te beschermen.”
De stappen naar een duurzame toekomst met een zonnecarport
Wilt u, net als DierenPark Amersfoort, een duurzamer aanzicht voor uw gasten, zelf elektriciteit opwekken en een nieuw verdienmodel creëren? Met een zonnecarport van GroenLeven haalt u nóg meer uit het seizoen. Download de whitepaper en leer alles over onze zonnecarports.
Zonnecarport op parkeerdek
Deze duurzame ambities zijn ook op een zeer innovatieve manier concreet gemaakt met een zonnecarport op het parkeerdek van het dierenpark. Het is een resultaat van intensieve samenwerking met GroenLeven. Astrid: “De urgentie kwam toen de energiekosten een aantal jaar geleden schrikbarend omhoog gingen en voor een ongelooflijke druk op ons resultaat zorgden. We bekeken hoe we kosten konden besparen, maar tegelijkertijd ook duurzame stappen konden zetten. Dan kom je heel snel uit op zonnepanelen.”
Maar in de bosrijke omgeving van het park, met logischerwijs veel schaduw, zijn er niet veel mogelijkheden voor zonne-energie. Het team ging onder leiding van Clemont aan de slag met de vraag: ‘Wat kan er wél?’. “We vinden ons bos heel belangrijk, willen er zuinig op zijn en dat geven we onze bezoekers ook mee. Zo leggen we onszelf ook beperkingen op en kwamen al snel tot de conclusie dat er op de daken in het park te veel schaduw valt”, vertelt Clemont. “Het dak van het parkeerdek is het hoogste punt van het park en is daarom het meest geschikt voor zonnepanelen.” Door de carport van 522 zonnepanelen op een bestaand parkeerdek te realiseren, wordt de beschikbare ruimte van het dierenpark optimaal benut.
Niet alleen de zonnecarport maakt het parkeerdek duurzaam, het gebouw zelf is ook gerecycled. Clemont: “De parkeergarage stond eerst in Delft en is daar afgebroken en in Amersfoort opnieuw opgebouwd. Op het bovenste parkeerdek steekt een aantal kolommen uit, die bedoeld was om ooit een nieuwe laag op te bouwen. Deze stalen kolommen hebben we nu gebruikt voor de zonnecarport, waarmee we ook aanzienlijk in materiaal hebben bespaard.”
Stroom voor de stokstaartjes en olifantenstal
Alle opgewekte groene stroom wordt meteen door het park gebruikt, wat betekent dat de zonnecarport niet teruglevert aan het net. Astrid: “Deze carport levert gemiddeld jaarlijks 15 procent van alle stroom, maar op een zonnige dag zelfs het volledige stroomverbruik. Het is een hele mooie stap voor onze verduurzaming, waar we op een natuurlijke manier energie opwekken die ook impact heeft op onze kosten.” Clemont vult aan: “We konden het hele dak van het parkeerdek vol leggen met panelen, maar dat zou betekenen dat we op hele zonnige dagen het net zouden belasten. De carport is afgestemd op het verbruik van het park. GroenLeven dacht daarin uitstekend mee en samen zijn we tot dit mooie resultaat gekomen.”
De opgewekte stroom gaat direct naar het welzijn van de dieren en het comfort van de bezoekers. Clemont: “Dit zijn onder andere de warmtelampen van de stokstaarten, de Dierkeuken, de infrarood-lampen in het Schildpaddenhuis en de warmtepomp in de olifantenstal. Ook het treintje dat door het park rijdt en de achttien laadpalen voor elektrische auto’s profiteren van de opgewekte zonnestroom. En dat met een terugverdientijd van de investering in slechts zes jaar.”
Duurzaamheid is nooit af
DierenPark Amersfoort zette al mooie stappen, maar blijft vooruitkijken. Astrid: “We hebben nog heel wat te doen. Net als dat het park nooit af is, is het op gebied van duurzaamheid ook nooit af. De komende jaren gaan we op alle gebieden nog stappen zetten, grote én kleine. We staan ook voor uitdagingen. Onze friteuses zijn allemaal nog op het gas aangesloten. Deze willen we graag elektrificeren, maar dit is door netcongestie niet mogelijk. Ook kijken we naar hoe we in de organisatie zuiniger kunnen omgaan met energie en naar de uitdagingen op materialen van het eten en drinken dat je in het park kunt nuttigen.” Clemont: “Alle grote energieslurpers, zoals het schildpaddenhuis en de olifantenstal, hebben we inmiddels aangepast. Nu is het tijd om écht creatief te zoeken naar kleine kansen die stiekem toch heel veel opbrengen.”
Luister naar Energize
Dierenparken hebben een grote verantwoordelijkheid als het gaat om klimaat en milieu. Maar hoe doen ze dat? Gaat de temperatuur in het onderkomen van de tropische dieren nu een paar graden naar beneden? Krijgen de dieren nu afgedankt supermarkt fruit te eten en zijn de leeuwen veganist geworden?