“Bewustwording is de eerste stap. Kijk eens om je heen in de organisatie: bij wie zit ik nu aan tafel? Zie ik vier keer mezelf zitten of vertegenwoordigt deze groep de bredere samenleving?”
Anouk Creusen,
uitvoerend directeur 75inQ
Anouk Creusen, uitvoerend directeur 75inQ
Gendergelijkheid in de energietransitie, van de bestuurskamer tot de keukentafel
Geplaatst op
07 december 2023
De energiesector kampt met een personeelstekort die de komende jaren alleen maar groter dreigt te worden. Volgens Anouk Creusen, uitvoerend directeur van 75inQ, expertisecentrum voor Gender en Energie, is de aanpak van genderongelijkheid een oplossing waarmee de energietransitie versnelt kan worden. Creusen: “De energiesector is een van de minst genderdiverse industrieën in de Nederlandse economie: maar 15% van alle mensen die in de sector werkt is vrouw. Daarnaast hebben we een heleboel extra mensen nodig om de klimaatdoelen te behalen. De optelsom is heel simpel: meer vrouwen in de sector betekent een vlottere energietransitie.”
Stichting 75inQ zet zich in voor de versnelling van de energietransitie door middel van gendergelijkheid, van de bestuurskamer tot aan de keukentafel. Creusen: “75inQ bevindt zich op het kruispunt van twee Sustainable Development Goals: Affordable and Clean Energy (7) en Gender Equality (5). Op basis van wetenschappelijk onderzoek gaan we het gesprek aan, zetten we genderongelijkheid op de agenda, geven we advies en helpen we bedrijven om stappen te zetten naar een inclusievere organisatie. Ook is onze organisatie een grote community van vrouwelijke professionals in de energiesector en organiseren we geregeld kennis- en netwerkevenementen, zoals ons grote event Women in Energy in november.”
Meer vrouwen op de werkvloer
In het streven naar meer diversiteit op de werkvloer benadrukt Creusen het belang van zelfreflectie: “Bewustwording is de eerste stap. Kijk eens om je heen in de organisatie: bij wie zit ik nu aan tafel? Zie ik vier keer mezelf zitten of vertegenwoordigt deze groep de bredere samenleving? Een divers team zorgt voor betere, inclusievere en snellere beslissingen én uiteindelijk ook voor het invullen van meer openstaande vacatures. Je hebt simpelweg twee keer zoveel mensen wanneer de sector aantrekkelijker wordt voor vrouwen. Want daar gaat het vaak mis. Het aannamebeleid is soms wel 50-50, maar veel vrouwen stromen vervolgens weer uit. Wanneer je vacatures leest, staan er vaak onbewust heel erg stereotyperende eisen in, zoals affiniteit hebben met techniek. Maar wat is techniek eigenlijk? Het is van belang om stereotype eisen in vacatures aan te pakken en bijvoorbeeld flexibiliteit in werkuren te bieden, zodat iedereen zich aangetrokken kan voelen tot de sector. Ook beeldvorming in communicatie is vaak eenzijdig, je ziet altijd een vent op het dak een zonnepaneel installeren. Wil je diverse mensen aantrekken? Maak dan meerdere advertenties met verschillende foto’s. Een goede eerste stap is dus al kritisch naar je vacaturetekst en -eisen kijken.”
Een manier om meer vrouwen te werven is het instellen van een quotum. Creusen: “Wanneer een minderheidsgroep met minstens 33% vertegenwoordigd is, wordt er een omslagpunt bereikt waarbij de groep zich niet langer in de minderheid voelt. Deze verschuiving heeft positieve effecten op onder andere besluitvorming en teamdynamiek. Nu voelen veel vrouwen zich louter ‘de vrouw’ in een team, in plaats van gewoon een collega. Het is belangrijk om te erkennen dat diversiteit een kwaliteit is die organisaties sterker maakt en een quotum instellen is een manier om dit te benadrukken. Je mag best trots zijn dat je aangenomen bent juist ómdat je een vrouw bent. Het is veel erger wanneer je niet aangenomen wordt omdat je een vrouw bent, dat gebeurt namelijk – al dan niet bewust – nog veel vaker.”
Genderongelijkheid en energiearmoede
Genderongelijkheid is ook duidelijk terug te zien in de statistieken van energiearmoede in Nederland, daar worden vrouwen het hardst getroffen. Creusen: “Vrouwen verdienen vaak minder dan mannen, hebben vaker een zorgtaak, bijvoorbeeld als alleenstaande moeder, en hebben gemiddeld een hoger verbruik. Bij beleid voor energiearmoede moet daarom ook gekeken worden welke groepen meer bediend worden dan andere. Als je met beleid bezig bent, moet je een hand in eigen boezem durven steken: wie profiteert hiervan? De Teslarijder of iedereen die elektrificatie nodig heeft? Vergroten we de ongelijkheid of pakken we die aan? De groep die in elektrische auto’s rijdt, had hiervoor vaak ook al een auto. Het gaat uiteindelijk om rechtvaardigheid: wordt iedereen hiermee bereikt?”
Gendergelijkheid dicht de kloof in de energiesector, maar draagt ook bij aan een effectievere en rechtvaardigere energietransitie. Creusen: “Je hebt als organisatie, of je nu een gemeente of een ontwikkelaar van duurzame energie bent, baat bij verschillende blikken. In de bestuurskamer worden de beslissingen gemaakt die aan de keukentafel voelbaar zijn. Als er beleid moet worden gemaakt of wanneer je innovatief bezig bent, heb je baat bij verschillende perspectieven. Door een gebrek aan diversiteit lever je in op kwaliteit, invalshoeken en creativiteit. Wetenschappelijk onderzoek heeft bovendien aangetoond dat met meer vrouwen in een team de besluitvorming sneller gaat én de kwaliteit van beslissingen hoger is. Diversiteit van perspectieven is daarom essentieel voor een effectieve energietransitie.”
Groendoen-magazine nu beschikbaar!
Omdat het delen van kennis van groot belang is voor het versnellen van de energietransitie, wordt het Groendoen-magazine landelijk verspreid onder relaties, partners, NGO’s en beleidsmakers op zowel landelijk, regionaal als lokaal niveau. Ook is deze vanaf nu gratis verkrijgbaar via onze kennisbank. Wij wensen u veel leesplezier!
