Ga naar homepage

© 2024 groenleven.nl

Zonnepark Oranjepoort Emmen

Op zoek naar hoe we succesvoller en doelmatiger met elkaar kunnen samenwerken

De komst van duurzame energiebronnen als een zonnepark betekent een veranderende leefomgeving. Dat is niet altijd even makkelijk voor de omwonenden. Juist daarom is het zo belangrijk om samen met deze groep aan tafel te gaan zitten bij plannen voor de komst van een duurzame energiebron. “Praat op een zorgvuldige en transparante manier met de omgeving en zorg ervoor dat iedere partij gelijkwaardig aan tafel zit, dan behaal je die benodigde mate van acceptatie én intrinsieke motivatie,” zegt Marike Hoekstra, projectontwikkelaar bij GroenLeven.

Veranderingen in de leefomgeving, dus ook die door de energietransitie, doen vaak veel stof opwaaien. Mensen ervaren ze eerder als een verslechtering dan een verbetering. Het is belangrijk om de zorgen van omwonenden te erkennen en ze invloed te geven op ontwikkelingen in hun omgeving. Marike: “We zijn op zoek naar slimme samenwerkingsmodellen tussen overheid, gemeenschap en bedrijfsleven om samen de doelstellingen van de energietransitie te vertalen en te realiseren. Maar om dat in praktijk te brengen, is makkelijker gezegd dan gedaan.”

Leerproces

“Het is een leerproces,” legt Marike uit. “Het gaat over het vinden van een gezamenlijke taal en heldere uitgangspunten. Hoe gaan we met elkaar om? Wat is goede participatie? Wie speelt welke rol? En wat is een goede uitkomst? Zo zullen alle drie partijen uit de driehoek (red. gemeente/provincie, energiecoöperatie/burger en ontwikkelaar) in de praktijk moeten verkennen hoe we met elkaar kunnen samenwerken. Belangrijk is wel dat iedereen gelijkwaardig aan tafel zit; de polarisatie moet eruit. Wij worden nog vaak gezien als de commerciële partij, maar ook wij zitten juist aan tafel als gelijkwaardige partner met veel kennis en ervaring en met persoonlijk gevoel van verantwoordelijk voor het klimaat. Tegelijkertijd moet de input van de burger ook serieus worden genomen.”

Installatie zonnebron

Rolverdeling

Marike spreekt liever van ‘acceptatie’ dan ‘draagvlak’. “We willen graag een bepaalde mate van acceptatie bereiken en dat kan alleen door op een zorgvuldige en transparante manier te praten met de omgeving en energiecoöperaties. Samen met hen en de gemeente stellen we een duidelijke samenwerkingsovereenkomst op waarin duidelijk vermeld staat welke partij, welke rol gaat spelen in de ontwikkeling van het initiatief. Op welke punten kan de omgeving meebepalen en welke informatie zullen zij gaandeweg ontvangen? En wie zorgt voor deze informatievoorziening?”

Het is belangrijk om dit duidelijk en helder vast te leggen, want Marike heeft ook situaties gezien waarin dit niet gebeurde. “Groepen laten participeren en betrekken bij de ontwikkeling, zonder af te spreken hoe de omgeving meedoet, schept veel onuitgesproken verwachtingen. Het gevolg is soms dat er veel tijd en energie in het meedenken wordt gestoken door bewoners, maar dat er uiteindelijk een gevoel van teleurstelling overblijft. Dat wil je voorkomen.”

Eerlijkheid en transparantie duurt daarom ook in deze situatie het langst. Marike: “Stel aan het begin vast wat de uitgangspunten zijn, luister naar de ideeën, en maak duidelijk hoe dit wordt meegenomen in de plannen”.

Drijvende zonneparken

Relativeren

Om acceptatie te creëren is het belangrijk om de omgeving goed te informeren. De energiecoöperatie, in samenwerking met de ontwikkelaar, speelt daarin een hoofdrol. “Zij zitten diep geworteld in de omgeving en zijn als het ware ambassadeurs voor de gemeenschap. Door samen met hen kennis uit te wisselen, leren we steeds beter hoe we samen ontwikkelingen voor de energietransitie gestalte kunnen geven.”

Samen de gemeenschap kan ook gekeken worden welke ontwikkelingen een rol gaan spelen in de toekomst. Marike: “De technische ontwikkelingen gaan enorm snel. We kijken nu vooruit tot 2050, er zijn tegen die tijd onherroepelijk technieken waardoor zonneparken in mindere mate nodig zullen zijn. Onze zonneparken liggen er ook tot 2040/2050, waarna we zorgen voor de recycling ervan. Die tijdelijkheid zou meer moeten gaan leven; het is een tijdelijke ingreep in het landschap, ook al voelt dat voor sommige mensen niet zo.”

Professionalisering

Als ontwikkelaar realiseert GroenLeven niet alleen de energietransitie, maar ook de maatschappelijke acceptatie ervan. Daarom is voor GroenLeven lokale samenwerking en participatie een belangrijke pijler onder iedere ontwikkeling. Marike: “We hebben veel geleerd van eerdere complexe projecten. Natuurlijk zijn er ook fouten gemaakt. Maar in samenwerking met de overheden en de lokale gemeenschappen willen we hier steeds beter in worden. We zijn ambitieus. Iedere keer opnieuw weten we elkaar iets beter te vinden. Daarmee wordt het proces doelmatiger, en uiteindelijk ook voor de betrokken gemeenschap, steeds zorgvuldiger.”