Een ecologisch rapport van Ecocean over het herstel en stimuleren van biodiversiteit en ecologie onder drijvende zonnepanelen.
Projecteigenaar: Blauwvinger Energie
Projectontwikkelaar: GroenLeven
Contactpersoon: Willem Biesheuvel – Head of Project Managers Energy Projects
Locatie: Bomhofsplas, Zwolle, Nederland
In mei 2020 begon een bijzonder project op de Bomhofsplas, een zandwinningsplas nabij Zwolle. GroenLeven realiseerde daar een drijvend zonnepark die volledig eigendom is van de lokale gemeenschap. Onder de drijvende zonnepanelen van GroenLeven werden 20 biohutten geplaatst. Deze biohutten zijn speciaal ontworpen kooien die fungeren als schuilplaatsen en kraamkamers voor vissen en andere waterdieren. Het onderzoek, dat drie jaar besloeg, is uitgevoerd door Ecocean en heeft tot doel de biodiversiteit te stimuleren en de rol van biohutten in het herstel van de natuur te onderzoeken.
Het project op de Bomhofsplas
Bomhofsplas is een bijzondere locatie, omdat het van nature een minder rijke ecologie heeft vanwege zijn ontstaansgeschiedenis als zandwinningsplas. Wat dit project nog interessanter maakt, is dat het zonnepark op Bomhofsplas volledig eigendom is van de lokale gemeenschap, met meer dan 70.000 drijvende zonnepanelen die groene energie leveren.
Ecologische monitoring
Ecocean en Bureau Bakker voerden de monitoring van de biohutten uit. Het onderzoek richtte zich op de vispopulaties, vooral de jonge visjes. Dit omvatte het tellen en observeren van vissoorten, evenals het inventariseren van bijvoorbeeld zoetwatergarnalen en waterpissebedden, zogenoemde ongewervelde dieren. Tijdens deze monitoring werden maar liefst 431 individuele vissen van verschillende soorten waargenomen. Daarnaast werden 1.951 ongewervelde dieren geobserveerd, waaronder gammaridae garnalen en de buismond goby (Proterorhinus semilunaris.)
Monitoring van jonge vis
In mei 2021 was het zicht onder water beperkt, waardoor nauwkeurige waarnemingen van jonge vis niet mogelijk waren. In juni 2022 verbeterde het zicht en werden 18 jonge visjes van de familie Cyprinidae waargenomen, terwijl in juni 2023 drie vissoorten werden geïdentificeerd: de gewone baars, verschillende soorten karperachtige visjes (cypriniden) en de buismond goby (Proterorhinus semilunaris). Dit benadrukt de waarde van de biohutten als cruciale kraamkamers voor deze vissoorten.
Monitoring overig onder waterleven
Daarnaast werd gekeken naar andere waterbewoners rond de biohutten. In 2022 werden onder andere zoetwatergarnalen (gammaridae) en waterpissebedden (Daphnia) waargenomen, die een essentiële rol spelen in de voedselketen van het ecosysteem.
Ontwikkeling biohutten
Het onderzoek toont aan dat de biohutten een rijke biodiversiteit ondersteunen, met vaste fauna, algen en zoetwatersponzen (Spongilla lacustris) die zich op de biohutten vestigden. Dit heeft bijgedragen aan het creëren van een divers en rijk leefgebied in het water.
Technisch gezien hebben de biohutten zich goed gehouden sinds hun installatie onder de drijvende zonnepanelen, met roestvrijstalen kabels en klemmen. Er zijn geen tekenen van corrosie en het substraat van de biohutten is goed bewaard gebleven.
Conclusie
Het driejarige onderzoek in Bomhofsplas spreekt boekdelen: biohutten zijn ware kampioenen voor de lokale biodiversiteit. Ze fungeren als kraamplaatsen voor diverse vissoorten en bieden een thuis aan talloze andere waterbewoners. Dit rapport benadrukt de waarde van biohutten onder drijvende zonneparken voor het stimuleren van biodiversiteit en ecologie onder water. Drijvende zonnepanelen met biohutten zijn niet alleen een krachtige bron van duurzame energie, maar ook een belofte voor het behoud en stimuleren van onze onderwater wereld.
Voor het volledige ecologische rapport van het monitoringprogramma in Bomhofsplas, klik hier: [Derde monitoringrapport 2023]